OCOP Vĩnh Long 2025: Kích hoạt hệ sinh thái sáng tạo, nâng tầm giá trị nông sản địa phương

NTTU – Cuộc thi “Thiết kế giỏ quà, hộp quà đặc sản địa phương và quà Tết – Lễ hội chứa sản phẩm OCOP tỉnh Vĩnh Long” do Trường Đại học Nguyễn Tất Thành phối hợp triển khai cùng Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Vĩnh Long, Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Vĩnh Long đã thu hút sự tham gia của nhiều doanh nghiệp, hợp tác xã và cơ sở sản xuất OCOP trong tỉnh

Đây không chỉ là hoạt động mang tính khuyến khích sáng tạo mà còn là một bước đi có ý nghĩa chiến lược trong thúc đẩy giá trị nông sản, phát triển thương hiệu và mở rộng không gian kinh tế địa phương. Hoạt động thuộc đề tài khoa học và công nghệ cấp tỉnh “Nghiên cứu, xây dựng mô hình không gian vận hành và hỗ trợ phát triển sản phẩm có thương hiệu của tỉnh Vĩnh Long” với mục tiêu hình thành hệ sinh thái thương hiệu hiện đại cho Đồng bằng sông Cửu Long, thúc đẩy đổi mới sáng tạo, gia tăng năng lực cạnh tranh và khai thác giá trị đặc trưng của sản phẩm địa phương.

Đổi mới thiết kế – động lực gia tăng giá trị sản phẩm

Nhiều năm qua, nông sản Vĩnh Long chủ yếu tham gia thị trường dưới dạng nguyên liệu thô hoặc tiêu thụ theo mùa vụ và chưa tạo ra được bộ nhận diện thương hiệu riêng khiến cho lượng tiêu thụ nông sản còn hạn chế. Để thu hút và phổ biến rộng rãi nông sản ra thị trường ngoài chất lượng sản phẩm, giúp người tiêu dùng, các nhà phân phối nhận diện và phân biệt rõ ràng sản phẩm OCOP tỉnh Vĩnh Long với các sản phẩm khác trong quá trình kết nối giao thương và tiêu thụ sản phẩm cần có một bộ nhận diện thương hiệu riêng, đầu tiên phải kể đến đó là phải có phần bao bì ấn tượng, bắt mắt và cuộc thi thiết kế bao bì được tổ chức với mong muốn giúp nông sản “thăng hạng” thành sản phẩm quà tặng có giá trị thương mại cao.

Được biết, cuộc thi được tổ chức với quy mô lớn và tính chuyên nghiệp cao, thể hiện sự phối hợp liên ngành chặt chẽ giữa các sở, ngành và Trường Đại học Nguyễn Tất Thành. Đây là sự kiện được phát động rộng rãi trong toàn tỉnh nhằm tôn vinh giá trị sản phẩm OCOP, khuyến khích sáng tạo trong thiết kế quà tặng truyền thống – hiện đại và hướng đến phát triển thương hiệu địa phương. Cuộc thi nằm trong chuỗi nhiệm vụ khoa học công nghệ của tỉnh Vĩnh Long và cũng là hoạt động hưởng ứng Chương trình Mỗi Xã một Sản phẩm giai đoạn 2021–2025.

Theo ban tổ chức, nhiều mẫu thiết kế dự thi năm nay thể hiện rõ sự đa dạng và đậm nét bản sắc Vĩnh Long, từ ý tưởng sáng tạo đến chất liệu sử dụng. Các giỏ quà được kết hợp tinh tế giữa những vật liệu truyền thống như tre đan, gỗ, lục bình và các loại bao bì kraft hiện đại, tạo nên phong cách vừa gần gũi vừa sang trọng. Bên trong mỗi giỏ quà là sự hội tụ của các đặc sản OCOP tiêu biểu của tỉnh, bao gồm mật ong, ca cao, cà phê, trái cây sấy; các sản phẩm từ khoai lang, bột nghệ, gạo đặc sản; cùng tinh dầu, trà thảo mộc và các loại mứt Tết truyền thống. Với sự tham gia tích cực của nhiều cơ sở sản xuất OCOP, hợp tác xã và doanh nghiệp địa phương, cuộc thi đã trở thành một sân chơi sáng tạo, nơi các chủ thể có cơ hội giới thiệu thương hiệu, thử nghiệm mẫu quà tặng mới phục vụ mùa Tết 2026 cũng như các sự kiện lễ hội văn hóa – du lịch của tỉnh, góp phần nâng cao giá trị và tính nhận diện của sản phẩm OCOP Vĩnh Long.

Ban giám khảo trao đổi với nhau về sản phẩm dự thi 

Dù lần đầu tiên được tổ chức tại Vĩnh Long, nhưng chỉ sau 2 tháng phát động, từ tháng 9/2025 đến tháng 11/2025, cuộc thi thu hút 44 sản phẩm dự thi, đến từ nhiều cơ sở sản xuất, hợp tác xã và doanh nghiệp địa phương, phản ánh sự đa dạng trong ý tưởng thiết kế, chất liệu sử dụng và cách thức trình bày. Trong tổng số này, 1 sản phẩm đạt giải nhì, 3 sản phẩm đạt giải ba, và 40 sản phẩm nhận giải khuyến khích, cho thấy sự tham gia tích cực của cộng đồng và tiềm năng lớn trong việc phát triển thương hiệu nông sản Vĩnh Long. Các sản phẩm dự thi không chỉ thể hiện sáng tạo trong thiết kế bao bì mà còn làm nổi bật bản sắc văn hóa và đặc sản của từng vùng, góp phần nâng cao giá trị kinh tế và hình ảnh của sản phẩm OCOP trên thị trường.

Phát triển bền vững: Chuyển dịch quan trọng trong tư duy thiết kế

Một trong những điểm nổi bật của cuộc thi năm nay là sự ưu tiên vật liệu thân thiện môi trường. Những giỏ quà làm từ tre, mây, lục bình, gỗ tự nhiên hoặc giấy kraft cho thấy doanh nghiệp đã quan tâm hơn đến yếu tố bền vững và xu hướng tiêu dùng xanh. Việc khuyến khích vật liệu tái chế, tái sử dụng không chỉ phù hợp định hướng kinh tế tuần hoàn, mà còn giúp sản phẩm OCOP tăng cơ hội tiếp cận các thị trường cao cấp vốn đặt nặng tiêu chuẩn môi trường.

Việc tham gia cuộc thi là cơ hội để các đơn vị OCOP nhìn lại và hoàn thiện chuỗi giá trị của mình: từ bao bì, nhãn mác, truy xuất nguồn gốc đến chiến lược brand story, cấu trúc giá bán và khả năng cung ứng dài hạn. Những điều chỉnh này không chỉ giúp tăng chất lượng sản phẩm mà còn nâng tầm năng lực quản trị, tạo tiền đề để các chủ thể OCOP tăng sức cạnh tranh trong bối cảnh thị trường ngày càng đòi hỏi cao về chất lượng và tính khác biệt.

Cuộc thi không chỉ là một hoạt động chuyên môn trong khuôn khổ nhiệm vụ khoa học và công nghệ của tỉnh mà còn mang ý nghĩa chiến lược trong việc gắn kết phát triển thương hiệu, du lịch và kinh tế nông nghiệp của Vĩnh Long. Thông qua những giỏ quà OCOP giàu bản sắc, hình ảnh tỉnh được lan tỏa rộng rãi hơn tới người tiêu dùng và du khách, đồng thời thúc đẩy sự sáng tạo trong lĩnh vực thiết kế bao bì – quà tặng. Các mẫu giỏ quà đạt chuẩn giúp tạo ra dòng sản phẩm đồng nhất phục vụ du lịch, lễ hội và các chương trình xúc tiến thương mại, hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và hợp tác xã mở rộng thị trường, đặc biệt trong dịp Tết. Bên cạnh đó, cuộc thi góp phần tăng cường nhận diện thương hiệu OCOP Vĩnh Long ở cấp vùng và quốc gia. Việc nhiều thiết kế ứng dụng vật liệu xanh, tái chế cũng thể hiện rõ định hướng phát triển bền vững, hài hòa giữa kinh tế, văn hóa và môi trường của tỉnh trong giai đoạn mới.

Phòng KHCN