Virus HMPV và những thông tin cần biết

NTTU –  Đầu năm 2025, đợt bùng phát bệnh do HMPV ở Trung Quốc đã gây hoang mang trên toàn cầu, virus này đã trở thành mối lo ngại của nhiều người. Vậy HMPV là gì, triệu chứng ra sao và chúng ta cần làm gì để bảo vệ sức khỏe của mình?

Virus HMPV là gì?

Virus HMPV (Human Metapneumovirus) là một loại virus thuộc họ Paramyxoviridae, cùng họ với virus gây bệnh sởi và quai bị..

Là một loại virus đường hô hấp gây ra tình trạng nhiễm trùng đường hô hấp trên, chẳng hạn như cảm lạnh. Virus HMPV cũng có thể là tác nhân gây ra các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp dưới, ví dụ như viêm phổi, hen suyễn, làm tình trạng bệnh COPD (phổi tắc nghẽn mạn tính) trở nên nghiêm trọng hơn.

HMPV thường lưu hành mạnh mẽ vào những tháng mùa đông hoặc mùa xuân, khi các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp khác do các loại virus phổ biến như RSV, cúm… bùng phát mạnh mẽ..

Hầu hết mọi người sẽ nhiễm HMPV một lần trong giai đoạn đầu đời, thậm chí trước khi lên 5 tuổi. Đây là một điều đáng chú ý bởi trẻ em, với hệ miễn dịch non nớt, dễ bị tổn thương bởi sự lây nhiễm của HMPV. Sau khi mắc phải lần đầu, cơ thể sẽ phát triển một mức độ miễn dịch nhất định, khiến các lần nhiễm sau đó thường ít nguy hiểm và triệu chứng nhẹ hơn.

Triệu chứng nhiễm virus HMPV ở người

Triệu chứng nhẹ:

  • Sổ mũi, nghẹt mũi
  • Ho khan hoặc ho có đờm
  • Đau họng
  • Sốt nhẹ
  • Đau đầu
  • Đau cơ

Triệu chứng nặng (thường gặp ở trẻ nhỏ, người lớn tuổi và người có hệ miễn dịch suy yếu):

  • Khò khè, khó thở
  • Viêm phế quản
  • Viêm phổi
  • Suy hô hấp

Nhiễm virus HMPV có thể gây ra những biến chứng nghiêm trọng, đặc biệt là ở trẻ em dưới 5 tuổi và người lớn trên 65 tuổi.

HMPV lây lan như thế nào?

Giống như nhiều loại virus đường hô hấp khác, HMPV lây lan chủ yếu qua:

  • Tiếp xúc trực tiếp với dịch tiết từ người bệnh, chẳng hạn như nước bọt, dịch mũi hoặc giọt bắn khi ho và hắt hơi.
  • Chạm vào bề mặt bị nhiễm virus, sau đó đưa tay lên mũi, miệng hoặc mắt.

HMPV có khả năng lây lan nhanh trong môi trường đông người như trường học, bệnh viện, hoặc nhà dưỡng lão.:

Điều trị nhiễm virus HMPV

Hiện tại, chưa có thuốc điều trị đặc hiệu cũng như thuốc kháng virus điều trị nhiễm HMPV. Hầu hết các trường hợp điều trị đều tập trung vào thuyên giảm triệu chứng cho đến khi cơ thể cảm thấy khỏe lên và hồi phục hoàn toàn.

Người bệnh có thể kiểm soát các triệu chứng thông qua việc:

  • Nghỉ ngơi đầy đủ: Giúp cơ thể phục hồi;
  • Uống nhiều nước: Tránh mất nước do sốt;
  • Sử dụng thuốc hạ sốt, giảm đau: Theo chỉ định của bác sĩ;
  • Sử dụng thuốc thông mũi, giảm ho (nếu cần thiết);

Trong trường hợp biểu hiện nặng, người bệnh cần được can thiệp y tế và nhập viện để được điều trị . Tại đây, bác sĩ sẽ theo dõi chuyên sâu và thực hiện các phương án phù hợp để ngăn ngừa bệnh trở nặng và các biến chứng nghiêm trọng. Một số biện pháp có thể được chỉ định điều trị ở giai đoạn này, bao gồm:

  • Liệu pháp oxy trong trường hợp bệnh nhân khó thở, bác sĩ sẽ cung cấp oxy thông qua ống thở hoặc mặt nạ khí cho bệnh nhân;
  • Truyền dịch tĩnh mạch: Truyền trực tiếp vào tĩnh mạch (IV) giúp cung cấp đủ nước;
  • Sử dụng corticosteroid (steroid giảm viêm và làm giảm một số triệu chứng).

Phòng ngừa nhiễm virus HMPV

Để ngăn ngừa lây nhiễm virus HMPV và hạn chế lây lan của loại virus này, tất cả mọi người nên duy trì thực hiện các thói quen sau:

  • Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng, chất khử khuẩn và nước trong ít nhất 20 giây;
  • Tránh chạm tay vào mắt, mũi hoặc miệng nếu tay chưa được rửa sạch;
  • Tránh tiếp xúc gần với người nhiễm bệnh hoặc bị nghi ngờ nhiễm các bệnh đường hô hấp;

Nếu cảm thấy bản thân có triệu chứng giống như cảm lạnh, nên thực hiện các hành động sau:

  • Che miệng, mũi khi ho và hắt hơi;
  • Rửa tay thường xuyên và đúng cách;
  • Tránh dùng chung cốc, đồ dùng cá nhân với người khác;
  • Không nên tiếp xúc gần với người khác;

So sánh virus HMPV với Covid-19

Tiêu chí so sánh HMPV Covid-19
Giống nhau

– Đều gây bệnh đường hô hấp ở mọi lứa tuổi, đặc biệt nguy hiểm ở trẻ nhỏ, người lớn tuổi, người có hệ miễn dịch suy yếu;

– Các triệu chứng chung như ho, sốt, nghẹt mũi, khó thở…

– Khả năng lây lan từ người sang người dễ dàng, thông qua tiếp xúc dịch tiết từ cá nhân bị nhiễm bệnh hoặc chạm vào vật thể/bề mặt có chứa virus rồi chạm vào miệng, mũi hoặc mắt.

Tác nhân gây bệnh – Metapneumovirus – SARS-CoV-2
Triệu chứng đặc trưng

– Triệu chứng giống với cảm lạnh hoặc cúm: ho, sốt, sổ mũi, đau họng…

– Triệu chứng đặc trưng như sốt, ho, đau họng, mệt mỏi, đau đầu, sổ mũi, đau nhức cơ thể, tiêu chảy hoặc nôn, khó thở, mất khứu giác, vị giác…

Thời gian hồi phục – Hồi phục trong vòng ít ngày

– Trường hợp nhẹ: hồi phục sau 7 – 10 ngày, mệt mỏi kéo dài.

– Trường hợp nặng: hồi phục sau 2 – 3 tuần, mệt mỏi kéo dài đến hàng tháng.

Vắc xin phòng bệnh – Hiện nhiễm virus HMPV chưa có vắc xin phòng bệnh – Đã có vắc xin phòng bệnh hiệu quả.

 

DS. Nguyễn Duy Thống – Khoa KTXNYH (tổng hợp)

Tin tức khácXem thêm